Birol BOZKURT
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık banka istatistiklerini yayınladı. BDDK verilerine göre, geçen hafta Döviz Korumalı TL Mevduat ve Katılma hesapları 20,3 milyar TL azalarak 3 trilyon 368,7 milyar TL’den 3 trilyon 348,3 milyar TL’ye geriledi. Son iki haftadaki düşüş 60 milyar liraya ulaştı. Dolar bazında ise KKM’nin büyüklüğü 125,6 milyar dolardı. Uzmanlar, tasfiyenin beklendiği gibi TL mevduatlara gitmediğini, KKM’den çıkan paranın büyük oranda Borsa İstanbul’a gittiğini söylüyor.
Uzmanlar ayrıca TL mevduattaki sınırlı artışın, belirlenen faiz oranlarının yıl sonu enflasyon tahmininden uzak olmasından kaynaklandığına dikkat çekiyor. Merkez Bankası tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı. Buna göre, bankacılıktaki toplam mevduat 1 Eylül’de sona eren haftada 50 milyar 546 milyon 788 bin lira azalarak 13 trilyon 363 milyar 559 milyon 367 bin liraya geriledi. Bire bir dönemde bankalardaki TL mevduat yüzde 0,1 artışla 7 trilyon 376 milyar 850 milyon liraya yükseldi. Uzmanlar bu artışın beklentilerin altında olduğu görüşünde.
Döviz mevduatları 155,9 milyon dolar azaldı
KKM’deki benzer çözülme döviz mevduatlarında da yaşanıyor. TCMB tarafından açıklanan verilere göre, önceki hafta 178 milyar 560,6 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı, 1 Eylül’de sona eren haftada 178 milyar 404,70 milyon dolara ulaştı. Gerçek kişilerin döviz mevduatı ise 780,10 arttı milyon dolar önceki haftaya göre 106 milyar 886,20 milyon dolara ulaşırken, tüzel kişilerin döviz mevduatı ise 936 milyon dolar azalarak 71 milyar 518,50 milyon dolara ulaştı.
Yurt içi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı parite etkisinden arındırıldığında 760 milyon dolar azaldı. Parite etkisinden arındırıldığında gerçek kişilerin döviz mevduatları 307 milyon dolar artarken, tüzel kişilerin döviz mevduatları 1 milyar 67 milyon dolar azaldı. Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri geçen hafta yüzde 0,3 artarak 1 trilyon 356 milyar 498 milyon 751 bin liraya ulaştı. Aynı dönemde taksitli ticari krediler yüzde 0,2 artışla 1 trilyon 105 milyar 129 milyon 126 bin liraya, kredi kartı bakiyeleri ise yüzde 3,3 artışla 1 trilyon 245 milyar 963 milyon 320 bin liraya yükseldi.
Mevduat bankalarındaki ihtiyaç kredilerinin 404 milyar 625 milyon 629 bin lirası konut, 67 milyar 538 milyon 472 bin lirası taşıt kredilerinden, 884 milyar 334 milyon 650 bin lirası ise diğer kredilerden oluştu. TCMB dahil bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi 1 Eylül’de sona eren haftada 79 milyar 619 milyon 870 bin lira artarak 10 trilyon 3 milyar 425 milyon 405 bin liraya ulaştı. Toplam kredi hacmi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 56,5 arttı.
Bankacılık şubesi kredi hacmi 10,4 trilyon TL’ye ulaştı
Bankacılık sektörünün kredi hacmi geçen hafta 75 milyar lira artarak 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya ulaştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yayınladığı haftalık bültene göre sektörün kredi hacmi 1 Eylül itibarıyla 75 milyar lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 10 trilyon 349 milyar 698 milyona çıktı. liradan 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya çıktı. Bankacılık sektörünün (bankalararası dahil) toplam mevduatı geçen hafta 42 milyar 535 milyon lira arttı. Bankacılık bölümünün söz konusu haftada yüzde 0,3 artışla toplam mevduatı 12 trilyon 934 milyar 627 milyon liraya ulaştı.
Tüketici kredileri 1,4 trilyon liraya çıktı
Verilen bilgiye göre, tüketici kredilerinin fiyatı 1 Eylül itibarıyla 4 milyar 351 milyon lira artarak 1 trilyon 438 milyar 525 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 447 milyar 669 milyon lirası konut kredilerinden, 87 milyar 447 milyon lirası oluştu taşıtlara, 903 milyar 409 milyon lira ihtiyaç kredisine. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredi tutarı 2 milyar 507 milyon lira artarak 1 trilyon 208 milyar 805 milyon liraya ulaştı. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları yüzde 3,6 artışla 992 milyar 296 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 419 milyar 545 milyon lirası taksitli, 502 milyar 752 milyon lirası taksitsiz oldu.
2,5 yılın en büyük yabancı tahvil alımı
TCMB’nin yayımladığı menkul kıymet istatistiklerine göre, yabancılar 1 Eylül haftasında 254 milyon dolarlık hisse ve 375 milyon dolarlık tahvil satın aldı. Böylece yabancılar son 2,5 yılın en büyük tahvil alımını gerçekleştirdi. 1 Eylül haftasında yabancılar hem hisse senedi hem de tahvilde güçlü alımlar gerçekleştirdi. Yabancılar daha önce 19 Mart 2021 haftasında 460 milyon dolarlık tahvil satın almıştı. TCMB verilerine göre yurt dışı kişiler son 3 haftayı 517 milyon dolarlık hisse satışıyla tamamladı.
Merkezi rezervler 120 milyar doları aştı
Merkezi rezervler 120 milyar doları aştı. Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 1 Eylül haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 325 milyon dolar artarak 120 milyar 624 milyon dolara ulaşırken, yükseliş eğilimi üst üste 12. haftada da devam etti. TCMB tarafından haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, 1 Eylül itibarı ile Merkez Bankası’nın brüt döviz rezervleri 2 milyar 811 milyon dolar artarak 78 milyar 766 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervleri 25 Ağustos’ta 75 milyar 955 milyon dolar seviyesindeydi. Söz konusu dönemde altın rezervleri 514 milyon dolar artarak 41 milyar 858 milyon dolara yükseldi. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 1 Eylül haftasında önceki haftaya göre 3 milyar 325 milyon dolar artışla 117 milyar 299 milyon dolardan 120 milyar 624 milyon dolara yükseldi. Rezervlerdeki artış eğilimi üst üste 12. hafta da devam ederken, Mayıs sonu itibarıyla 98,5 milyar dolar seviyesinde olan rezervler, 1 Eylül itibarıyla 120,6 milyar dolara yükseldi.
